Turizm Amaçlı Konut Kiralama Yönetmeliğinin Amacı
Turizm Yönetmeliği, turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin belgelendirilmesi, niteliklerinin belirlenmesi ve yönetim esaslarının düzenlenmesi amacıyla hazırlanan bir düzenleyici metindir. Bu yönetmelik, turizm tesislerine turizm belgesi verilmesi, yönetim, personel ve işletme özellikleri ile fiziki şartların ve işletmecilik esaslarının belirlenmesi, tanıtım, bilgilendirme ve fiyat tarifelerinin onaylanması gibi konuları kapsar.
Turizm işletme belgesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilir ve turizm alanında hizmet sunan işletmelerin yasal olarak faaliyet gösterebilmesi için gereklidir. Bu belge, turizm tesislerinin kalite standartlarını ve yönetim esaslarını sağladığını onaylar. Turizm işletmeleri, bu belgeyi almak için ilgili yönetmelikte belirtilen şartları yerine getirmelidir.
Turizm işletme belgesi, turizm sektöründe faaliyet gösteren oteller, restoranlar, seyahat acenteleri, tur rehberleri ve benzeri işletmeler için önemlidir. Bu belge, hem işletmelerin müşterilere güven vermesini sağlar hem de sektörün genel kalite standardını yükseltir. Turizm işletmeleri, bu belgeyi almak için başvuruda bulunmalı ve gerekli şartları yerine getirmelidir.
Turizm amaçlı konut kiralama yönetmeliği, konutların yerli veya yabancı kişilere tek seferde 100 gün veya 100 günden daha kısa süreyle her türlü amaçla kiralanmasını düzenleyen bir yönetmeliktir. Bu yönetmelik, 25/10/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik kapsamında, konut kiralayanların izin belgesi alması, konutların asgari niteliklerini sağlaması, kira sözleşmesi yapması ve bakanlığa bildirimde bulunması gibi yükümlülükleri vardır. Ayrıca, konut kiralayanlara ve kullanıcılara yönelik idari ve cezai yaptırımlar da belirlenmiştir. Bu yönetmelik, konutların turizm amaçlı kiralanmasına ilişkin yasal çerçeveyi oluşturmakta ve bu faaliyeti denetim altına almayı amaçlamaktadır.
Turizm amaçlı konut kiralama yönetmeliği, konutların turizm amaçlı kiralanmasını yasal düzenlemelerle açıklayan bir yönetmeliktir. Bu yönetmelik, turizm amaçlı kiralanan konutların standartlarını yükseltmeyi, kiraya veren ve kiracıların haklarını korumayı ve turizm sektörünün düzenli bir şekilde işlemesini amaçlamaktadır.
İlgili Yönetmelik Kapsamı ve Kiralama Sürecine Genel Bakış
Yönetmeliğe göre, konut kiralamak için turizm amaçlı kiralama izin belgesi almak gerekmektedir. İzin belgesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı veya konutun bulunduğu ilin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden talep edilebilmektedir. İzin belgesi için başvurular e-Devlet üzerinden belli adımlar takip edilerek yapılabilmektedir. E-Devlet üzerinden yapılmayan başvurular kararname gereğince dikkate alınmayacaktır.
Başvuru konutun sahibi tarafından veya vekalet verdiği bir kişi tarafından yapılabilmektedir. Her iki durumda da belli başlı belgelerin toplanması ve e-Devlet üzerinden başvuru sürecinde yüklenmesi gerekmektedir. Gerekli belgeler T.C. Vatandaşları, Yabancı Uyruklular ve Şirketler için farklılıklar göstermektedir.
İzin belgesi için yapılan başvurularda aşağıda belirtilen bilgi ve belgelerin ibrazı zorunludur:
a) Kiraya veren gerçek kişi ise;
1) Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı veya nüfus cüzdanı fotokopisi, yabancı uyruklu ise pasaport fotokopisi ile yabancı kimlik numarası veya vergi kimlik numarası,
2) Kimlik belgesi veya pasaportta imza örneğinin bulunmaması durumunda imza beyannamesi.
b) Kiraya veren tüzel kişi ise;
1) Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için vergi kimlik numarası ile ticaret sicil numarası veya MERSİS numarası,
2) Ticaret siciline kayıtlı olmayan tüzel kişiler için vergi kimlik numarası,
3) Temsile yetkili kişilere ilişkin (a) bendinde sayılan ve imza örneği bulunan belgelerden biri.
c) Konut üzerindeki mülkiyet haklarını ve diğer ayni hakları gösteren güncel tapu örneği/kaydı ile tapu kaydında konut amaçlı kat irtifakı ya da kat mülkiyeti bulunmayan bağımsız bölümler için konut olarak düzenlenmiş yapı kayıt belgesi.
ç) Konut üzerinde birlikte mülkiyet bulunması durumunda;
1) Paylı mülkiyet durumunda, pay ve paydaş çoğunluğunu sağlayacak şekilde başvuruya onay veren maliklere ilişkin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen belgeler ile başvuruya onay verdiklerine ilişkin yazılı beyanları,
2) Elbirliği mülkiyeti durumunda tüm maliklere ilişkin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen belgeler ile başvuruya onay verdiklerine ilişkin yazılı beyanları,
3) Bakanlık nezdinde temsil ve ilzama yetkili ve Bakanlığa karşı sorumlu olan kiraya verenin belirtildiği, tüm maliklerin yazılı beyanı.
d) Konutun birden fazla bağımsız bölüm içeren bir binada bulunması durumunda;
1) Söz konusu konutta turizm amaçlı kiralama faaliyeti yürütülmesinin uygun görüldüğüne ilişkin bağımsız bölümün bulunduğu binada yer alan konut nitelikli tüm bağımsız bölümlerin kat malikleri tarafından oy birliği ile alınan kararın noter onaylı örneği,
2) Aynı binada aynı kiraya veren adına izin belgesi talep edilen konut sayısının beşi geçmesi durumunda işyeri açma ve çalışma ruhsatı; başvuruya konu binanın, birden fazla bağımsız bölüm içeren binalardan oluşan konut sitelerinde yer alması durumunda ilave olarak tüm kat malikleri tarafından oy birliği ile alınan kararın noter onaylı örneği.
Not: Yabancı uyruklu vatandaşların e-devlet üzerine giriş izni yoksa TC vatandaşına vekalet vererek başvurularını tamamlayabilmektedirler.
Bakanlık Tarafından Verilen İzin Belgesi ve Plaket
İzin başvurusu yapıldıktan sonra sizlere bir başvuru numarası verilmektedir. Bu numara ile başvuru sürecinizi e-devlet üzerinden veya Turizm Bakanlığından takip edebilirsiniz.
Başvuru işleminin tamamlanmasının ardından, Bakanlık tarafından hazırlanmış ve soğuk damga ile işaretlenmiş bir plaket verilmektedir.
Bu plaket içerisinde, “TURİZM AMAÇLI KONUT” ibaresi yazmaktadır. Aynı zamanda plaket üzerinde, izin belgeniz üzerinde yer alan size özel izin numaranız ve konutunuz açık adresi de yer almaktadır.
Plaketin alındıktan sonra konutun girişine asılması zorunludur. Aksi takdirde cezai işlemler uygulanmaktadır.
Konutlarda Aranacak Nitelikler
Turizm amaçlı kiralanacak konutların belli başlı nitelikleri taşıma gerekmektedir. Bu sayede turizm sektöründe belirli standartlar getirilmiş olup, kalite ve güvenin artırılması hedeflenmektedir. Konutta aranan nitelikler şöyledir;
Kiralacak Konutun Temel Nitelikleri: En az bir yatak, Tuvalet ve Banyo, Yaşam Alanı, Mutfak olmak zorundadır. Mutfak eşyalarının, tam ve çalışır durumda olması, mutfak araç ve gereçlerin minimum konaklayacak kişi sayısı kadar konutta bulunması gerekmektedir. Tüm mobilyaların gerekli hijyen kurallarına uyması, temiz ve bakımlı olması, sıcak ve soğuk su doğan gaz, yangın söndürücü, duman detektörü ve acil durum planı bulunması gerekmektedir.
Konaklayacak Kişi Sayısı (Kapasite): Her yatak odası en fazla iki kişi konaklayacak şekilde hesaplanır ve maksimum 12 (on iki) kişi konaklayacak şekilde tasarlanmalıdır. Daha fazla kişinin kalması durumunda idari para cezai uygulanır.
Tanıtım ve İlan Kuralları: Konutun tanıtımı ve pazarlanması sırasında izin belgesi örneği ve detaylı bilgileri eksiksiz bir şekilde yer almalıdır. Konutun kiralama yapılacak sitede Tam Konumu, Kapasitesi, Isıtma ve Soğutma Sistemleri, İnternet Erişimi vb. tüm detaylara yer verilmesi gerekmektedir.
Birden Fazla Konutu Olanlar İçin Kurallar: Bir sitede birden fazla konut kiraya verilebilir fakat her biri için ayrı ayrı izin belgesi başvurusu yapılmalı ve her birine özel plaketleri ayrı ayrı asılmalıdır.
Yönetmelik Kapsamında Uygulanacak İdari Yaptırımlar
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden bu yana, izin belgesine başvurulmaması veya yönetmeliğin dikkate alınmaması durumunda, para cezaları alabilirsiniz. Kanun gereğince idari işlemler aşağıda sıralanmıştır.
- Tüm işlemler sonunda Bakanlık tarafından verilen plaket Turizm Amaçlı Kiralama yapılan konutun girişine asılmalıdır.
- İzin belgesi alma yükümlülüğü kiraya verene aittir. Kiraya veren haricinde turizm amaçlı kiralama faaliyetinin yürütülmesi halinde bu kiralamalar, münhasıran 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu uyarınca belgelendirilmiş (A) grubu seyahat acentaları aracılığıyla yapılabilir.
- İzin belgesi sahibi, gerçek kişi ise ölüm tarihinden itibaren üç ay içerisinde mirasçılar tarafından başvuruda bulunulmaması veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğinin sona ermesi durumunda izin belgesi geçersiz hale gelir. Ancak kullanıcıların hakları sözleşme süresi sonuna kadar devam eder.
- Turizm amaçlı kiralama izin belgesi verilen konutlar hakkında 26/6/1973 tarihli ve 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu hükümleri uygulanır. 1774 sayılı Kanun kapsamında bildirim yükümlülüğü konusunda izin belgesi sahibi sorumlu kişi kabul edilir.
Uygulanacak İdari Yaptırımlar
İzin belgesi alınmadan yapılan kiralamalarda, bakanlık ve valilik yolu ile idari yaptırımlar uygulanmaktadır. İzinsiz kiralama faaliyeti yapan konutların tespiti halinde aşağıdaki yaptırımlar uygulanacaktır.
İzin belgesi alanların sorumlulukları ve uygulanmaması durumunda alabilecekleri cezalar;
- İzin belgesi bulunmadan kiralama yapan konutlara ilk sefer 100.000₺ (Yüz Bin Türk Lirası) idari para cezası verilir ve 15 günlük izin belgesi alması için süre tanınır.
- Birinci maddeden dolayı ceza alan konutların ikinci kez izin belgesiz kiralama yaptığının tespiti halinde 500.000₺ (Beş Yüz Bin Türk Lirası) para cezası uygulanır ve izin belgesi almak için on beş gün süre tekrardan tanımlanır.
- İlk iki ihlalin ardından, toplamda 30 günlük süre boyunca halen izin belgesi almadan kiralama yapan konutlara 1.000.000₺ (Bir Milyon Türk Lirası) para cezası uygulanır.
- Yapılan denetimlerce, Turizm Amaçlı Kiralanmasına uygun olmayan, izin verilmesine rağmen esas niteliklerini taşımayan konutlara 100.000₺(Yüz Bin Türk Lirası) ceza uygulanır ve eksiklerin giderilmesi için on beş gün (15 Gün) süre verilir.
- Turizm amaçlı kiralama yapılan konutun, sözleşmeye uygun olarak kullanıcıya teslim edilmemesi halinde 100.000₺ (yüz bin Türk lirası) idari para cezası uygulanır.
- Beşinci madde de belirtilen durum sonucunca on beş günlük süre içinde alınan ödemenin iadesinin yapılmaması durumunda 200.000₺ (iki yüz bin Türk lirası) idari para cezası uygulanır.
- Bakanlık tarafından verilen plaketin konut girişine asılmaması halinde ilk tespit için 100.000₺ ve on beş gün mühlet, ikinci tespit sonucu 500.000₺ para cezası uygulanır.
Seyahat Acenteleri için uygulanacak idari cezalar aşağıda yer almaktadır;
- İzin belgesi sahibinden kiraladığı Turizm Amaçlı Konutu kendi nam ve hesabına üçüncü şahıslara kiralanması durumunda; Tespit edilen her bir kiralama sözleşmesi için 100.000₺ (Yüz Bin Türk Lirası) para cezası uygulanacaktır.
- İzin belgesi olmayan konutlara aracılık eden seyahat acenteleri her bir kiralama sözleşmesi başına 100.000₺ (Yüz Bin Türk Lirası) para cezası alacaklardır.
Turizm Amaçlı Konut İznin Belgesi İptal Sebepleri Nelerdir?
Bakanlık tarafından verilen izin belgesi, Turizm Amaçlı Kiralanan Konutun belirli durumlarda izin belgesi iptal edilebilir, resmi gazetede yayımlanan kanun gereğince valilikler Bakanlık adına denetim yapabilmektedirler. Denetimler sonucu aşağı yer alan durumların tespiti halinde izin belgeniz iptal edilebilir. Peki bu durumlar nelerdir?
- Konutun, kiralamaya uygun olmaması durumunda, (Hijyen, Kullanılabilirlik, Kiralama için Gerekli Eşyalar ve Araç Gereç), idari para cezası ödenmiş olsa bile en son yaptırım olarak izin belgeniz iptal edilecektir.
- İzin belgesini alan kişinin vefatı veya konutun bir başka kişiye devri söz konusu olduğunda izin belgesi 30 Gün içerisinde mirasçı veya devralan kişi tarafından tekrar devir için başvuru yapılması gerekmektedir. Başvuru yapılmadığı takdirde izin belgeniz iptal edilecektir.
- İzin belgesi alınırken verilen imza yetkisi inceleme sonucu artık geçerli değil ise geçerli izin belgeniz iptal edilecektir.
- Kiraya verilen konut içerisinde, kamu düzeni, kamu güvenliği ve genel ahlaka aykırı olarak kullanıldığının yetkili kamu kurumları tarafından tespit edilmesi halinde izin belgeniz iptal edilecektir.
Bu maddeler dışında, kendi hür iradenizle doğrudan izin belgesinin iptaline e-devlet üzerinden başvuruda bulunabilirsiniz. Bunun için kiralama yaptığınız konutun artık kiralama faaliyeti yapmadığını ibraz eden bir dilekçe ile e-devlet üzerindeki adımları tamamlayarak izin belgesi iptal sürecini başlatabilirsiniz.
