Letoon Antik Şehri
Letoon, Fethiye yakınlarında konumlanan bir antik kenttir. Şair Ovidius’un söylemlerine göre kentin Yunan tanrısı Zeus’tan hamile kalan Leto’nun adına kurulduğuna inanılır. Kent içerisinde yer alan en eski yerleşim izleri M.Ö. 7.yüzyıla kadar uzanır. Kalıntıların yanında ele geçirilen kitabeler, buranın hem dinsel hem de politik bir alan olduğunu kanıtlar niteliktedir.
1988 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ne girmeyi başaran Ksantos ve Letoon Antik Şehri arasında yalnızca 4 km mesafe vardır. Aynı zamanda Likya yürüyüş güzergâhı üzerinde yer alan kenti; Kaş, Kalkan, Patara ve Fethiye gibi tatil beldelerinden her gün çok sayıda turist ziyaret ettiğini söyleyebiliriz. Üstelik kent hem düz hem de çok geniş olmayan bir alandan ibarettir.
Letoon Antik Kenti Nerede?
Antik çağlarda Likya bölgesi sınırlarında yer alan Letoon Antik Kenti, Fethiye-Kaş kara yolunun 65.km’sinde Kumluova köyü yakınlarında bulunur. Biraz daha açarsak, kent tam olarak Muğla’nın Seydikemer ilçesi ile birlikte Kumluova Mahallesi sınırları içinde ve Esen Çayı’nın batısındadır. Likya’nın başka bir önemli kenti sayılan Patara’ya uzaklığı ise 16 km'dir. Ayrıca "Xanthos Letoon nerede?" diye bir arama yaptığınızda da Xanthos Antik Kenti'nin 4 km. uzaklığına rağmen sınırın ötesinde kaldığını ve Antalya’nın Kaş ilçesine bağlı olduğunu görmeniz mümkün. Üstelik yakın olmaları dolayısıyla Ksanthos ve Letoon Antik kentleri aynı gün gezilebilir.
Letoon Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir?
"Letoon Antik Kenti nasıl gidilir?" diye sorduğunuzu duyar gibiyiz. Fethiye-Kaş kara yolu üzerinden gittiğinizde yaklaşık 65 km sonunda Kumluova köyü yakınlarında bulunan ve bir Likya yerleşimi olan Letoon Antik Şehri karşınıza çıkacaktır. Üstelik kent Muğla’nın Fethiye beldesine 63 km uzaklıktayken, Antalya’nın Kaş ilçesine 50 km mesafede yer alır. Letoon Antik Kenti, ülkemizin en turistik ve gözde bölgeleri arasında sayıldığından, yol üstünde kurulan tabelalar varış sürecinizde size fazlasıyla yardımcı olacaktır.
Kaş tarafına yaklaştığınızda da, Patara sapağını biraz geçtikten sonra ileride Xanthos Letoon yazan tabelayı göreceksiniz. Fakat güzergâh olarak Muğla yolunu tercih edecekseniz de, Gölbent mevkiinden yeniden tabelalar aracılığıyla Xanthos-Letoon’a doğru yönelebilirsiniz. Tabela üzerinde Letoon yazmasa da Xanthos okunun kenti varmanızda yeterli olacağını belirtebiliriz.
Letoon Antik Kenti Giriş Ücreti
Letoon Antik Kenti giriş ücreti kapsamında herkesin bütçesine hitap eden seçenekler sunar. Üstelik Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı bir ören yeri olması sebebiyle de müze kart geçerlidir. Bunun yanında antik kent bünyesinde tatilinizi doyasıya yaşayabileceğiniz villa imkanları mevcuttur. Fethiye villa kiralama seçenekleri aracılığıyla antik kent yakınlarındaki konaklama hizmetlerini inceleyebilir, kendinize uygun villalar için rezervasyon yaptırabilirsiniz. Fırsatlardan yararlanabilmeniz adına vakit kaybetmeden Tatil Villam platformunu ziyaret etmenizi öneriyoruz.
Letoon Antik Kenti Tarihi
Letoon Antik Kenti Tarihi incelendiğinde, M.Ö. 4. yüzyılda Letoon’ların Helenleşmeye başlamasından önce bu bölgede yerel tanrılara ait tapınaklar bulunduğunu vurgulayabiliriz. Üstelik Kral Albinos’un ardından Yunanlı Leto ve ailesine tapınma başladığını da eklemeliyiz. Antik kentin batı kesiminde kalan tapınağın aynı zamanda bir efsanesi de vardır. Bu efsaneye göre Leto Zeus’tan hamile kalarak, Tanrıça Hera’nın gazabından kaçar. O sıralarda yeni doğan Apollo ve Artemis ile beraber Delos Adası’ndan kaçarak Likya’ya sığınır. Likya’da çocuklarını su kaynağıyla yıkamak istese de köylüler buna karşı çıkması üzerine onları kurbağaya dönüştürür. Bu olaydan sonra kent "Letoon" diye anılarak ismi günümüze dek ulaşır. M.Ö 7. yüzyıl sonrası da kaynağın çevresinde bir sunak kurularak, Elyanna diye anılan su perilerine adanmaya başlar. Leto’nun hikâyesini ise detaylarıyla şu şekilde ele alabiliriz:
Leto Khaeos ve Phebe’nin güzel kızları olup özünde titan olan iki kişinin çocuğudur. Fakat kendisine bir tanrıçaymış gibi tapılır. Belirli bir zamandan sonra da tanrıların arasında en güçlü sayılan ve başlarında bulunan Zeus’un Leto’ya âşık olur ve Leto bu birliktelikten hamile kalır. Zeus’un son derece kıskanç olan eşi Hera’da onun doğun yapmasını engelleyebilmek adına “Güneş’in doğduğu bölgelerde doğuramasın.” diyerek onu takip ettirmek adına Python’a görev verir. Leto karnı burnunda dünyayı dolaşıp yer ararken de Zeus’un kendisini bıldırcına çevirmesi sayesinde kolaylıkla Hera’dan kaçabileceğini keşfeder.
Sonunda deprem tanrısı diye anılan Posedion ona acıyarak Delos Adası adında bir ada oluşturur. Öncesinde insanlığın hiçbir şekilde ayak basmadığı çorak kayalık bir adadır. Posedion burayı dalgalarla örterek Leto’nun doğum yapmasını kolaylaştırır. Bazı kaynaklara göre önce doğan Artemis’tir ve kardeşi Apollon’un doğumuna yardımcı olur. Hikâyenin değişik versiyonları da mevcuttur. Bazı anlatılar Apollon ve Artemis’in Likya’da doğduğunu söylerken, kimi söylentilere göre de Apollon’un Patara’da doğduğuna inanılır. Hatta günümüzde Patara’ya gittiğinizde, Leto Hurmalığı’nı, yani Leto’nun Apollon’u doğurduğu yeri yakından görmeniz mümkündür.
Letoon Antik Kenti Yapıları
Letoon Antik Kenti yapıları, Letoon Kutsal Alanı bünyesinde daha çok tapınaklarıyla öne çıkar. Üstelik Fethiye Letoon öteki kentler gibi çok geniş bir alana yayılmadığı için gezmesi ve keşfetmesi de son derece kolaydır.
Letoon Tiyatrosu
Letoon Ören Yeri’ne giriş yaptığınız anda sizleri 7800 kişilik bir amfi tiyatro karşılayacaktır. M.Ö 2. yüzyılda inşa edildiği bilinen bu tiyatro, Helenistik döneme ait izler taşır.
Teraslar ve Teras Duvarları
Tiyatrodan çıkıp tapınaklara doğru ilerlediğinizde sol tarafınızda ağırlıklı olarak kayaları oyma yöntemiyle yapılmış duvarları göreceksiniz. Helenistik dönemde inşa edildiği düşünülen bu teras duvarlarının aynı zamanda istinat duvarı şeklinde kullanıldığı da düşünülür. Tiyatrodan kutsal bölgenin üst bölümüne dek devamlılığını sürdüren duvarların, tapınakların konumlandığı yerde iki sıra halinde dikildiği söylenir.
Portikolar
Aynı güzergâh üstünden devam ettiğinizde sol tarafınızda teras kalıntıları ve duvarları, sağınızda da muhtemelen su ile kaplanmış portikaları görmeniz mümkündür. Tapınaklarla aynı anda inşa edildiği söylenen bu yapıları küçük dükkanlar ya da üstü kapalı kaldırımlar şeklinde kafanızda canlandırabilirsiniz.
Temenos
Temenos Letoon Antik Kenti’nin kutsal alanı olarak kabul edilir. Artemis, Leto ve Apollon Tapınakları ile birlikte kutsal su kaynağının bulunduğu bölge olma özelliği taşır.
Apollon Tapınağı
Apollon Tapınağı’nın M.Ö. 2. yüzyılda 6x11 sütunuyla inşa edildiği bilinir. Ancak kendisinden 200 yıl kadar daha eski olan bir tapınağın üzerine kuruludur. Tapınakta ilginizi en çok çekecek ayrıntı ise şüphesiz üstüne çıktığınızda yan yana göreceğiniz iki sembol olacaktır.
Artemis Tapınağı
Artemis Tapınağı üç tapınak arasındaki en küçük yapıdır. Artemis Tapınağı’nın kutsal mekanda bir kaya kütlesi vardır. Bu da Anadolu kültüründe ana tanrıça Kibele ile bir bağlantıya işarettir.
Letoon Tapınağı
Letoon tapınağı üç tapınağın en sonunda bulunan sütunlu yapıdır. Ayrıca görsellik bakımından üç tapınak arasında en büyüğüdür. Kente de adını veren tanrıça Leto, Apollon ve Artemis’in annesidir.
